- Sądy zdejmują z wokand rozprawy w większości spraw (posiedzeń jawnych), za wyjątkiem spraw pilnych (w zależności od sądu mogą być to niektóre sprawy karne, głównie aresztowe, jak również niektóre sprawy pracownicze, czy rodzinne) i publikacji wyroków. Dotyczy to również większości spraw przed Sądem Najwyższym oraz Naczelnym Sądem Administracyjnym. Doprowadzi to niewątpliwie do przedłużenia postępowań oraz kumulacji spraw w okresie po pandemii.
- Działalność sądów jest ograniczona (w większości nie można przeglądać akt spraw ani uzyskać bezpośredniego kontaktu z pracownikiem sądu, ograniczona lub zawieszona jest również praca biur podawczych), co utrudniać może stronie działanie w postępowaniu.
- Większość postępowań administracyjnych i karnych przygotowawczych (przed prokuratorem lub policją) toczy się nadal, przy czym z uwagi na pandemię mogą być wprowadzane środki minimalizujące ryzyko zakażenia. Urzędy wprowadziły ograniczenia przyjęcia petentów. Organy ścigania dotychczas pracują na bieżąco, co również wymaga stawiennictwa od świadków i stron postępowania, mimo istniejącego zagrożenia.
- Terminy przedawnienia roszczeń, terminy w postępowaniach pozasądowych i sądowych biegną bez zmian. Brak jest regulacji prawnej, która by umożliwiała przedłużenie tych terminów, albo ich zawieszenie, na czas utrudnień w działaniu sadów, urzędów, organów ścigania, czy też okoliczności faktyczne dotyczących stron. Trwają analizy odnośnie możliwości nowelizacji przepisów w tym zakresie, jednakże na dzień 18.03.2020 r. nie są jeszcze rozpoznawane w procesie legislacyjnym projekty zmian.
- Strony i pełnomocnicy procesowi stron zobowiązani są zatem do dokonywania czynności w terminie.
- Gdyby z uwagi na obawę przed zakażeniem koronawirusem strony chciały uniknąć wizyt na poczcie celem nadania przesyłki poleconej, zapewniającej dochowanie terminu, w przypadku niektórych terminów mogą starać się, po ustaniu przeszkody, wnieść o przywrócenie terminu do dokonania czynności. Niemniej jednak każda sprawa będzie rozpoznawana indywidualnie i żadna ze stron nie ma gwarancji, że jej wniosek będzie uwzględniony. Ponadto nie w każdej sprawie i odnośnie każdej czynności istotnej w sprawie termin może być przywrócony.
- Urzędy pocztowe działają, przy czym skrócono godziny obsługi klientów, a placówki w galeriach handlowych zostaną zamknięte. Aktualnie brak jest możliwości nadawania i odbioru przesyłek zagranicznych w związku z wstrzymaniem międzynarodowego ruchu lotniczego. Na stronie Poczty Polskiej podane są godziny otwarcia placówek w okresie pandemii, jednakże faktyczne godziny otwarcia wielu placówek różnią się od podanych na stronie Poczty Polskiej. Nieoficjalnie rozpowszechniane są informacje, że listonosze będą awizować większość listów, a nie będą doręczać ich do drzwi adresata. Pod urzędami pocztowymi w większych miastach należy liczyć się z długim oczekiwaniem w kolejkach, co w przypadku wysyłki terminowych pism może prowadzić do uchybienia terminowy, jeśli nadawca nie zdąży w godzinach otwarcia urzędu nadać przesyłki.
- W sytuacji oczekiwania przez strony na uzasadnienie wyroku, opinię biegłych lub pisma sądowe istotne dla rozstrzygnięcia w sprawy, zaleca się kierowanie do sądów drogą mailową informacji z prośbą o wstrzymanie się przez sąd z wysyłką uzasadnień do czasu ustąpienia stanu zagrożenia.
- W związku z faktycznymi i prawnymi utrudnieniami działania przedsiębiorców jako stron lub potencjalnych stron sporów sądowych, jak również ich pełnomocników, istnieje ryzyko przedawnienia się niektórych roszczeń. W związku z tym zalecana jest analiza faktur, z których płatnością zalegają kontrahenci, celem wychwycenia roszczeń wymagających najpilniejszej reakcji.
- W dniu 17.03.2020 r. Ministerstwo Sprawiedliwości wystosowało do prezesów sądów rekomendację w zakresie działania sądów w okresie pandemii. W szczególności Ministerstwo zaleciło wstrzymanie wysyłki pism sądowych, z którymi związane są środki odwoławcze i inne terminy procesowe z wyłączeniem spraw pilnych, egzekucyjnych i wieczystoksięgowych. Ponadto doradza wstrzymanie wyznaczania terminów rozpraw i posiedzeń do końca kwietnia 2020 r., za wyjątkiem spraw pilnych. Jest to jednak wyłącznie rekomendacja.
- Zlecenie sprawy profesjonalnym pełnomocnikom – adwokatom i radcom prawnym- zapewni stronom przejęcie kontaktu sądami i organami przez pełnomocnika, jak również w razie uchybienia terminu, do którego już doszło, przygotowanie wniosku o przywrócenie terminu do dokonania czynności. Odnośnie otwartych roszczeń zaś fachowy przegląd dokumentacji przedsiębiorstwa pod kątem ryzyka przedawnienia się niektórych roszczeń, jak również podjęcie kroków mających na celu zapobieżeniu mu
Wpływ pandemii COVID-19 na postępowania sądowe i pozasądowe.
Z uwagi na wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego oraz panującą pandemię koronawirusa należy wskazać na ryzyka, jakie powstają dla stron i potencjalnych stron postępowań sądowych i pozasądowych.
