Ustawa przyznaje szereg uprawnień aparatowi państwowemu do walki z epidemią i dotyka w zasadzie każdej dziedziny działalności państwa, która może być wykorzystana do ograniczenia rozprzestrzeniania się koronawirusa. Przedstawiamy najważniejsze założenia ustawy, zwracając szczególną uwagę na postanowienia dotyczące przedsiębiorców.
Dla pracodawców
Po wejściu w życie Ustawy, pracodawca będzie mógł zlecić pracownikowi wykonywanie, przez czas określony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Zmiana ta będzie w zasadzie dotyczyła jedynie osób, których świadczenie pracy będzie możliwe z domu. Praca zdalna nie obejmie pracowników produkcji, czy osób mających stały kontakt z interesantami (np. osób pracujących w placówkach zdrowotnych). Decydując się na polecenie pracownikowi pracy zdalnej, należy przygotować dla niego odpowiednie narzędzia pozwalające na wykonywanie pracy poza przedsiębiorstwem. W przypadku pracownika biurowego, oprócz dostępu do Internetu i komputera, niezbędne będzie też przygotowanie odpowiednich uprawnień, pozwalających na korzystanie z firmowych baz danych poza biurem. Pracodawca, który jak dotąd nie umożliwiał pracownikom pracy zdalnej, powinien dostosować swoje regulaminy pracy i jednoznacznie ustalić metody ewidencjowania i rozliczania czasu pracy.
Dla pracowników
Każdemu pracownikowi, przebywającemu na zwolnieniu, z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko, w związku z COVID-19, przysługiwać będzie dodatkowy zasiłek opiekuńczy na okres nie dłuższy niż 14 dni.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy będzie przyznawany pracownikom posiadającym dzieci poniżej 8 roku życia. Ponadto zamknięcie placówki ma być nieprzewidywalne, a pracownik nie ma innego członka rodziny, które mógłby zapewnić opiekę dziecku.
Dla przedsiębiorców
Ustawa poszerza zakres uprawnień aparatu państwowego. Dynamicznie rozwijająca się sytuacja, może wymusić na państwie podjęcie doraźnych kroków w celu przeciwdziałania COVID-19 (takich jak budowa lub remontu obiektów budowlanych). Przedsiębiorcy, którzy nie będą chcieli zawrzeć umowy związanych z takimi działaniami państwa, będą mogli zostać do tego przymuszeni na podstawie polecenia Prezesa Rady Ministrów, wydawanej w formie decyzji administracyjnej na wniosek wojewody i po poinformowaniu ministra właściwego do spraw gospodarki.
Specjalnym procedurom zostaną poddane podmioty prowadzące działalność leczniczą. Główny Inspektorat Sanitarny będzie uprawniony do wydawania decyzji, które będą służyły zapobieganiu rozprzestrzeniania się wirusa. GIS będzie mógł wydać decyzje producentom, dystrybutorom lub importerom w sprawie dystrybucji środków ochrony osobistej. Uprawnienia te są związane z ryzykiem spekulacji produktami leczniczymi na rynku farmaceutycznym oraz niedoborem artykułów pierwszej potrzeby na niektórych obszarach kraju.
Na mocy specustawy, jeśli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego, będzie można pominąć wymogi niektórych aktów prawnych takich jak ustawa o prawie budowlanym czy ustawa o prawie zamówień publicznych.
Wejście w życie ustawy
Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Będziemy na bieżąco informować państwa o dalszych losach ustawy. W tym momencie ustawa czeka na podpis Prezydenta RP.
